Preparaty z bakteriami probiotycznymi, które określa się mianem probiotyków, są przedstawiane w samych superlatywach. Trudno zaprzeczyć, że kuracje probiotykami mają realne korzyści dla zdrowia i wspierają organizm w walce z niektórymi niedogodnościami. Czy probiotyki mogą okazać się szkodliwe i stanowić przyczynę dyskomfortu? W jakich sytuacjach stosowanie preparatów probiotycznych może mieć negatywne skutki zdrowotne?

Nieuzasadnione stosowanie probiotyków

Probiotyki leki mają na celu poprawę stanu mikrobiomu pod kątem jakościowym i ilościowym. Zubożenie mikroflory bakteryjnej może być uwarunkowane m.in. długotrwała antybiotykoterapia, palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, nieprawidłowa dieta, nadmierny stres czy niektóre choroby przewodu pokarmowego. Wówczas stosowanie probiotyków ma w pełni uzasadnienie, a przyjmowanie określonych szczepów umożliwia przywrócenie utraconej równowagi oraz przeciwdziałanie występującym dolegliwościom np. zniwelowanie problemów trawiennych, wzdęć, zaparć, biegunek czy bólu brzucha. Ponadto preparaty probiotyczne mogą być polecane sportowcom np. stosującym diety wysokobiałkowe.

Brak konkretnych wskazań do stosowania probiotyków nie pozostaje obojętne wobec ludzkiego organizmu. Osoby z prawidłowym stanem mikroflory, które chcą sięgnąć po probiotyki bez uzasadnienia lub w celach profilaktycznych powinni wiedzieć, że takie postępowanie może okazać się niekorzystne dla zdrowia. Powodem jest przerost mikrobiomu, który fachowo określa się mianem zespołu rozrostu flory bakteryjnej jelita cienkiego (tzw. SIBO).

SIBO to choroba polegająca na przemieszczeniu się bakterii probiotycznych z jelita grubego do jelita cienkiego. Konsekwencją tego jest zaburzenie prawidłowego funkcjonowania przewodu pokarmowego i upośledzenie całego procesu trawienia. W rezultacie osoby z SIBO borykają się z niedogodnościami w postaci wzdęć, biegunki tłuszczowej, nadprodukcji gazów czy dolegliwości bólowych brzucha. Warto też dodać, że przerost zespół rozrostu mikroflory może rzutować na kondycji psychofizycznej chorego i powodować m.in. utrzymujące się uczucie zmęczenia, pogorszenie samopoczucia czy też osłabienie koncentracji.

Probiotyki będące lekami nie powinny być używane bez uzsadnienia. Leki są wykorzystywane wyłącznie do przeciwdziałania chorobom – w przeciwnym wypadku ich użycie jest kompletnie niewskazane.

O czym pamiętać sięgając po probiotyki?

• Stosowanie probiotyków w przypadku antybiotykoterapii powinno stanowić zalecenie lekarza – jeżeli specjalista nie widzi konieczności ich użycia, to zapewne są ku temu istotne powody.
• Probiotyk musi być dobrany do potrzeb tj. zawierać odpowiednie szczepy bakterii i w odpowiedniej ilości.
• Preparaty probiotyczne należy stosować okresowo i wyłącznie, gdy istnieją ku temu istotne wskazania.
• Decydując się na zakup preparatu z bakteriami probiotycznymi, należy sięgać po produkty lecznicze – probiotyki będące suplementami nie mają udowodnionego działania terapeutycznego i w związku z tym nie okażą się pomocne wobec problemów zdrowotnych.
• Warto zadbać o optymalną podaż błonnika, który ma korzystny wpływ na regulację mikrobiomu.
• W codziennej diecie warto stawiać na produkty zaliczane do grona naturalnych probiotyków, które mogą być korzystne dla stanu mikroflory np. kiszonki, fermentowany nabiał jak kefir czy zsiadłe mleko.

Ponadto nie można zapominać, że podstawą dla utrzymania dobrej kondycji mikrobiomu jest zdrowy styl życia tj. odpowiednia dieta, właściwa ilość snu, unikanie stresu, regularna aktywność fizyczna.

Bibliografia:

1. https://pantabletka.pl/czy-probiotyki-moga-byc-niebezpieczne/
2. https://www.doz.pl/czytelnia/a13823-Przyjmowanie_probiotykow_moze_miec_negatywne_skutki_uboczne
3. https://zdrowie.pap.pl/wywiady/byc-zdrowym/uwaga-na-probiotyki-niektorym-chorym-moga-powaznie-szkodzic