Alergie skórne jak np. AZS, przeważnie wymagają zmian w codziennej diecie i sięgnięcia po leki przeciwalergiczne. Okazuje się jednak, że istnieje szansa na ograniczenie konieczności sięgania po środki farmakologiczne. Czy stosowanie probiotyków może okazać się pomocne w przeciwdziałaniu atopowemu zapaleniu skóry? Jaki jest związek między AZS a kondycją mikrobiomu?
Czym jest atopowe zapalenie skóry i jakie są jego objawy?
AZS, czyli atopowe zapalenie skóry to przewlekła choroba zapalna skóry, której dokładne przyczyny nie zostały do końca poznane. Niemniej jednak specjaliści wskazują, że problem egzemy może stanowić rezultat nieodpowiednich uwarunkowań genetycznych, zaburzeń immunologicznych o charakterze alergii bądź czynników środowiskowych (np. kiepskich warunków życiowych, spożywanie przetworzonej żywności, ekspozycja na dym tytoniowy i zanieczyszczenia powietrza, przesadny stres). Niejednokrotnie w przebiegu AZS obserwuje się obecność wszystkich tych problemów. Warto też dodać, że egzema jest często związana z alergiami pokarmowymi m.in. białka mleka i kurzych jaj oraz orzeszki ziemne. Oprócz tego warto też dodać, że w rozwoju egzemy duże znaczenie odgrywają mniej lub bardziej poważne defekty bariery skórnej (zaburzeń naskórka). Rezultaty tych defektów to nadmierna suchość skóry, nadwrażliwość na działanie rozmaitych bodźców oraz ułatwiona penetracja skóry przez czynniki drażniące (np. detergenty).
Egzema – objawy atopowego zapalenia skóry
Symptomy AZS są widoczne gołym okiem, co często stanowi wstydliwy problem dla osoby chorej. Skóra osoby z atopowymi zmianami zapalnym jest przesadnie wysuszona, na ciele znajduje się wysypka i rumień, pojawia się wyjątkowo uciążliwy świąd (wzmożony w trakcie pocenia się). Lokalizacja nieprawidłowości dermalnych jest uzależniona od wieku – u dorosłych są rozsiane po całym ciele, natomiast u dzieci i nastolatków występują głównie w miejscach zgięć stawowych. Z kolei niemowlaki mają AZS w obrębie twarzy, szyi i tułowia.
AZS a mikroflora jelitowa – czy istnieje realny związek?
Nie pierwszy raz kiepski stan mikrobiomu jest przyczyną występowania reakcji alergicznych – podobną zależność można dostrzec w przypadku egzemy. Jakościowe i ilościowe zaburzenia mikrobioty, znane też jako dysbioza jelitowa, mogą przyczynić się do przesadnego wzrostu przesiąkliwości jelitowej. Efektem tego jest nadmierne przenikanie do krwioobiegu rozmaitych cząsteczek np. niestrawionych białek dostarczanych wraz z pożywieniem. Przesadna ilość białka stanowi jedną z przyczyn przesadnego wytwarzania przeciwciał IgG, a to z kolei zwiększa szansę na rozwój nadwrażliwości pokarmowej uwarunkowanej tymi przeciwciałami. Co więcej, wedle niektórych badań dzieci z alergiami pokarmowymi i objawami wskazującymi na atopowe zapalenie skóry znacznie częściej wykazują braki odpowiedniej ilości bakterii współtworzących mikrobiotę jelitową.
Atopowe zapalenie skóry a probiotyki – co wybrać?
Osoby borykające się z problemem AZS przeważnie sięgają po probiotyki zawierające Lactobacillus rhamnosus GG, ale i inni przedstawiciele tego typu okażą się wartościowe np. Lactobacillus fermentum GM090, Lactobacillus paracasei GMNL133 czy Lactobacillus plantarum CJLP133. Niemniej jednak w przypadku atopowego zapalenia skóry nie należy przechodzić obojętnie wobec innych szczepów bakterii probiotycznych np. Bifidobacterium lactis czy Bifidobacterium longum. Probiotyki zawierające różne szczepy mogą dawać obiecujące rezultaty nie tylko w leczeniu egzemy, ale i zapobieganiu jej rozwojowi. Dlatego dobrym rozwiązaniem jest podawanie probiotyków nie tylko osobom dorosłym, lecz także małym dzieciom.
Bibliografia:
- Gałęcka M., Basińska AM., Bartnicka A. „Znaczenie mikrobioty jelitowej w przebiegu atopowego zapalenia skóry (AZS) – nowoczesne metody profilaktyki i leczenia.” Forum Medycyny Rodzinnej 2019, 13(5): 195-206.
- Rather IA., et al. „Probiotics and atopic dermatitis: an overview.” Frontiers in microbiology 2016, 7: 507.
- Roudsari MR., et al. „Health effects of probiotics on the skin.” Critical Reviews in Food Science and Nutrition 2015, 55(9): 1219-1240.
- https://podyplomie.pl/dermatologia/19228,rola-probiotykow-w-rozwoju-atopowego-zapalenia-skory
